Xã Lơ Pang, tỉnh Gia Lai là một vùng đất có bề dày văn hóa – lịch sử, nơi cư trú chủ yếu của đồng bào dân tộc Bahnar cùng với một số ít dân tộc khác. Văn hóa ở đây vừa mang đậm bản sắc truyền thống của đồng bào tại chỗ, vừa chịu sự giao thoa với văn hóa người Kinh và các vùng lân cận. Từ xa xưa, đồng bào Lơ Pang đã gắn bó mật thiết với núi rừng, với lúa rẫy, lúa nước, chăn nuôi và nghề thủ công truyền thống. Nhà sàn, nhà Rông, tiếng cồng chiêng, lễ hội đâm trâu, lễ cúng máng nước, lễ hội mừng lúa mới, rượu cần, cơm lam… chính là những dấu ấn tiêu biểu trong đời sống văn hóa.
Trong lịch sử, Lơ Pang cũng như nhiều vùng đồng bào dân tộc Tây Nguyên khác đã gắn bó với cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, là hậu phương, là căn cứ nuôi dưỡng cách mạng. Sau ngày thống nhất đất nước, đời sống văn hóa – xã hội nơi đây từng bước đổi thay. Đồng bào đã dần chuyển từ sản xuất tự cung tự cấp sang sản xuất hàng hóa, mở rộng diện tích lúa nước, phát triển kinh tế vườn, chăn nuôi và duy trì một số nghề thủ công truyền thống. Song song đó, nhiều hủ tục lạc hậu, thiếu vệ sinh đã và đang được loại bỏ, thay thế bằng nếp sống văn minh hơn.
Ngày nay, trong quá trình hội nhập, văn hóa xã Lơ Pang phát triển theo định hướng “tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. Các giá trị văn hóa truyền thống như cồng chiêng, lễ hội, nhà Rông, trang phục, nghệ thuật dân gian tiếp tục được gìn giữ và phục hồi. Hệ thống trường học, nhà văn hóa cộng đồng, đường làng ngõ xóm khang trang đã tạo điều kiện cho đời sống tinh thần của người dân ngày càng phong phú. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế thị trường cũng đặt ra thách thức: nguy cơ mai một bản sắc, thương mại hóa lễ hội, hoặc suy giảm vai trò của các giá trị cộng đồng truyền thống.
Tổng thể lại, văn hóa xã Lơ Pang là sự kết tinh hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Đó là nền văn hóa mang đậm dấu ấn núi rừng Tây Nguyên, giàu tính cộng đồng, vừa góp phần làm nên bản sắc riêng của địa phương, vừa hòa nhập vào dòng chảy chung của văn hóa dân tộc Việt Nam. Đây chính là nền tảng tinh thần quan trọng, đồng thời cũng là động lực thúc đẩy Lơ Pang phát triển bền vững trong hiện tại và tương lai.
English
In bài viết



